Yerli Katkı Oranı Hesap Cetveli (YKOHC) İçin Dikkat Edilecek Hususlar

Yerli Malı Belgesi (YMB) sürecinde Oda tarafından (raportör ve özellikle eksper tarafından) dikkat edilmesi gereken hususlar aşağıda verilmiştir:
Sanayi Kapasite Raporu (SKR) Tablo II’deki her ürün için ayrı YMB hazırlanmalıdır. Tablo II’deki “Muhtelif tarım makineleri” gibi çoklu üretimlerde de özel olarak üretilen her bir makine için ayrı YMB düzenlenmelidir. Bu amaçla kapasite raporundan gelen ürün adı olarak yazılı olsa da Teknik Özellikler kısmına “Bu belge Pulluk adlı ürün için düzenlenmiştir.” ibaresi yazılmalıdır.

Yerli Katkı Oranı Hesap Cetveli (YKOHC), YMB’ye esas teşkil ana dokümandır. TOBB tarafından hazırlanan yeni yazılım sisteminde tüm belgeler üretici tarafından Odaya, Oda tarafından da TOBB’a gönderilecektir. Ancak yeni yazılım sistemi devreye girinceye kadar TOBB’a YKOHC A, B, C ve D formları ve talep edildiğinde tüm evraklar gönderilecektir.

YKOHC düzenlenirken esas olarak son üç aylık geçici vergi dönemi verilerinin kullanılması gerekir. Ancak, son üç aylık geçici vergi dönemi beyannamesi henüz verilmemişse bir önceki geçici vergi dönemi verileri de kullanılabilir. Bu hesaplamanın yapılabilmesi için 3A, 3B, 3C ve 3D Yerli Katkı Oranı hesap Cetvellerinin doldurulması gerekir. Ayrıca başvuru esnasında Odalar tarafından işletmenin bir önceki yıla ait “işletme cetveli” de talep edilmesi gerekir.

1) EK.3-A formunda;
a) Direkt ve Dolaylı yerli ve ithal gider malzemeleri tek tek forma yazılmalıdır.
b) Her bir giderin faturası ve yerli olanların Sanayi Sicil Belgesi olmalıdır. (*Önemli: Faturayı ve Sanayi Sicil Belgesini (SSB’yi) ayırt edebilmek için her fatura ve ilgili SSB’nin üzerine Ek.3-A listesindeki numara yazılmalıdır)
(İşletmenin dışarıdan aldığı ham maddelere/ara mamullere ilişkin SSB’si varsa “yerli” yoksa “ithal” kategoride değerlendirilmesi gerekir.)

– Yerli girdi doğrudan üreticiden satın alınmıyorsa (aracı/toptancıdan satın alınıyorsa) aracı/toptancının satış faturası, üreticinin aracı/toptancıya kestiği satış faturası ve üreticinin SSB’si veya aracı/toptancı o malzemeyi aldığı üretici bilgilerini içeren bir yazıyı işletmeye vermelidir. İşletme aracı/toptancının aldım dediği üreticinin SSB’sini http://lonca.gov.tr’den çıkarıp evrak ekine koymalıdır.

– Üretici firmanın SSB’sinin temin edilemediği durumlarda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının http://lonca.gov.tr web adresinden üretici firmanın SSB’sinde yer alan ürünlerinin göründüğü ekran çıktısı eklenmelidir.

– İşletme tarafından YMB kapsamında Odaya verilen fatura, ürüne ait en son tarihli fatura olmalıdır.

– Eğer ürün mevzuatında geçen bir zorunluluk yoksa (İlaç ve diğer sağlık ürün ve gereçlerinde olduğu gibi) sevkiyat için yapılan koli ve ambalaj satış ve pazarlama maliyeti olduğu için ürün maliyetine dahil edilemez.

c) İşletme başvuru sırasında Oda’ya Ürün Reçetesi (ürünün üretiminde kullanılan tüm girdilerin yer aldığı liste) vermelidir. Ürün Reçetesi Ek.3-A listesiyle uyumlu olmalı.

2) EK.3-B Formunda
Başvuru dosyasında Direkt ve Dolaylı işçilik giderlerini gösteren belge (veya belgeler) olmalıdır.

(Dolaylı İşçilik neleri kapsar? Üretim faaliyetleri ile ilgili olmakla birlikte, belli bir mamulün maliyetine doğrudan yüklenemeyen işçilik giderleridir. (Örneğin; Üretim departmanı bakım yöneticilerinin ücretleri, üretim departmanı bakım personeli ücretleri gibi.)

3) EK.3-C Formunda
Eğer genel giderler bölümüne, gider kalemleri yazıldıysa işletme tarafından bunların belgeleri Oda’ya verilmelidir. (Genel üretim giderleri: Elektrik, su, kira, ısınma gibi giderlerdir.) 4) EK.3-D formunda kontrol edilecek hususlar; a) Oran YMB ile uyuşuyor mu? b) Firmayı Temsil ve İlzama yetkili kişi belgesi sureti var mı ve bu belgede firma bilgileri İmza/kaşesi var mı?

c) SM, SMMM, YMM bilgileri, imza/kaşesi var mı? d) Eksper bilgileri ve imzası var mı? 5) Hesaplama esas olarak birim üretim üzerinden yapılmalıdır. (YMB, makine için alınıyorsa bir makinenin maliyeti, un üretiyorsa 1 kg veya 1 torba (50 kg) un maliyeti, gözlük üretiyorsa bir gözlük maliyeti, kimyasal üretiyorsa 1 lt veya bir şişe kimyasal maliyeti gibi) Odaların esas itibariyle işletmeleri birim maliyete yöneltmesi esastır. Ancak standart muhasebe kurallarına uygun olması şartıyla dönemsel hesaplamalar da kabul edilebilir.

6) Fiili Üretim Miktarı: YMB hesabının yapıldığı döneme ait fiili üretim miktarı rakamı odaya imzalı/kaşeli olarak verilmelidir. Ayrıca bir önceki yılın işletme cetvelindeki fiili üretim miktarını gösteren belge de Oda’ya imzalı kaşeli olarak verilmelidir. 7) Üretim Akış Çizelgesi: Ürüne ait üretim aşamalarını gösteren çizelge üretici tarafından hazırlanıp imzalı/kaşeli odaya verilmelidir.

8) Dağıtım Anahtarı: Her YMB için SM/SMMM/YMM tarafından hesaplamanın nasıl yapıldığına dair “SM/SMMM/YMM Ürün Maliyet Hesabı Açıklama Notu” yazılmalıdır. Eğer işletmede birden fazla ürün üretiliyorsa Açıklama Notunda mutlaka “Dağıtım Anahtarı” konusunda bilgi verilmelidir. Bu belge SM/SMMM/YMM tarafından imzalı/kaşeli olmalıdır.

9) Yerli Malı Belgesi Mali Verileri İnceleme İzin Belgesi (Ekte verilmiştir): Bu belge işletme tarafından imzalanıp başvuru esnasında Odaya teslim edilmelidir.